Πυρά Συνηγόρου σε Παπαληγούρα

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

ΤΟΝ ΕΓΚΑΛΕΙ ότι μετέτρεψε σε «άβατο» τις φυλακές, απαγορεύοντας κάθε έλεγχο των καταγγελιών

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ

Λεζάντα φωτογραφίας: Ο Συνήγορος του Πολίτη Γ. Καμίνης (πάνω) κατηγορεί ανοιχτά τον υπ. Δικαιοσύνης για την κατάσταση στις φυλακές

Ευθεία βολή κατά του υπουργού Δικαιοσύνης Αν. Παπαληγούρα, για το καθεστώς ασφυξίας και αυθαιρεσίας που επικρατεί στις φυλακές, εξαπολύει ο Συνήγορος του Πολίτη, Γ. Καμίνης. Τον εγκαλεί ότι μετέτρεψε το σωφρονιστικό σύστημα σε «άβατο», απαγορεύοντας κάθε αμερόληπτο κοινωνικό έλεγχο των καταγγελιών που διατυπώνουν οι κρατούμενοι πολίτες.

Παράλληλα, ζητεί από τις αρχές να διεξαχθεί αμερόληπτη έρευνα για τα γεγονότα που πυροδότησαν την αναταραχή, στέλνοντας έτσι το μήνυμα ότι δεν είναι επιτρεπτές οι ανέλεγκτες πειθαρχικές διώξεις και τιμωρίες.

Με εκτενή ανακοίνωσή του ο Συνήγορος του Πολίτη χαρακτηρίζει προδήλως παράνομη την επίμονη άρνηση των υπηρεσιών του υπουργείου Δικαιοσύνης να επιτρέψουν εδώ και δύο χρόνια την πρόσβαση στελεχών του Συνηγόρου στις ελληνικές φυλακές.

Ο κ. Καμίνης, λίγες ημέρες μετά τον πρόεδρο του ΔΣΑ Δημ. Παξινό, κατηγορεί ανοικτά τον υπουργό ότι παρά τα διεθνώς κρατούντα, παρά τη γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και, κυρίως, παρά το νόμο, δεν επιτρέπει τον έλεγχο στις φυλακές, «εκλαμβάνοντας το σωφρονιστικό σύστημα ως έναν κόσμο στεγανό, αποκλεισμένο από κάθε συνταγματική μέριμνα και προστασία».

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Καμίνης, αντί το υπουργείο να επιδιώκει τη συνεργασία με τον Συνήγορο, φαίνεται να τον αντιλαμβάνεται ως «αντίπαλο και παράγοντα διαταραχής της εύρυθμης λειτουργίας των σωφρονιστικών καταστημάτων».

Ποια δικαιώματα;

Η τακτική αυτή έχει συνέπεια, τονίζει ο κ. Καμίνης, «οι μεν φυλακισμένοι να στερούνται τη δυνατότητα της άμεσης επαφής με μια ανεξάρτητη αρχή ταγμένη από το Σύνταγμα για τη προάσπιση των δικαιωμάτων τους, η δε ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης να απεμπολεί τη δυνατότητα να διακριβώσει, μέσω μιας αμερόληπτης ανεξάρτητης αρχής, τα καθημερινά προβλήματα των φυλακών και τη βασιμότητα των καταγγελιών που διατυπώνουν οι κρατούμενοι».

Ο Συνήγορος θεωρεί ότι η δημοσιότητα, ο κοινωνικός έλεγχος της λειτουργίας των φυλακών και η προστασία των δικαιωμάτων των φυλακισμένων αποτελούν απαράκαμπτες προϋποθέσεις κάθε σοβαρής προσπάθειας αναμόρφωσης του σωφρονιστικού συστήματος.

Παρεμβαίνοντας μάλιστα επί της ουσίας των προβλημάτων, ελπίζει να αναληφθούν θαρραλέες θεσμικές πρωτοβουλίες, οι οποίες που θα μειώσουν την αναγκαιότητα του εγκλεισμού.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, είναι κοινό πλέον μυστικό ότι το σωφρονιστικό σύστημα πάσχει σοβαρά.

Όπως επισημαίνει:

*Ο ασφυκτικός και διαρκώς εντεινόμενος υπερπληθυσμός υποβαθμίζει συνεχώς τις συνθήκες διαβίωσης, ενθαρρύνει φαινόμενα παραβατικότητας (π.χ. διακίνηση ναρκωτικών) και μεγιστοποιεί τους κινδύνους για την υγεία κρατουμένων και φυλάκων (πυρκαγιές, νοσήματα, πράξεις βίας).

*Οι παραπάνω συνθήκες εύλογα αυξάνουν και τις πιθανότητες αυθαίρετης κρίσης των οργάνων της φυλακής και των υπηρεσιών του υπουργείου Δικαιοσύνης. Ενέργειες όπως η απόρριψη αιτημάτων αδείας, η ένταξη σε προγράμματα κατάρτισης, οι υποχρεωτικές μεταγωγές, η επιβολή πειθαρχικών ποινών, σπάνια συνοδεύονται από την κατάλληλη αιτιολογία που απαιτεί ο νόμος. Έτσι ο φυλακισμένος δοκιμάζει και την πικρία ότι δεν είναι άξιος παροχής εξηγήσεων.

*Η θλιβερή καθημερινή πραγματικότητα της φυλακής, όπως πιστοποιούν και τα αιτήματα των κρατουμένων, πιθανολογούν νέες αυξημένες εντάσεις με απρόβλεπτες προεκτάσεις στο μέλλον.

Ένας έλεγχος!

*Ο μοναδικός έλεγχος που επετράπη στο Συνήγορο έγινε πριν από δύο χρόνια στο Μαλανδρίνο, έπειτα από προφορική άδεια του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Τους ελέγχους αυτούς δικαιούται και υποχρεούται να ενεργεί ο Συνήγορος, αφού τα σωφρονιστικά καταστήματα αποτελούν διοικητικές μονάδες του υπουργείου. Στην αυτοψία εκείνη αναφέρονταν ήδη από τότε οι εστίες των βασικών προβλημάτων που κατέληξαν στις πρόσφατες αναταραχές.

*Το πόρισμα της αυτοψίας αυτής είχε μάλιστα κοινοποιήσει στον κ. Παπαληγούρα από τις 28 Ιουλίου 2005, χωρίς προφανώς να λάβει απάντηση. Μεταξύ άλλων καταγραφόταν ότι δεν υπάρχει επαρκής θέρμανση και συνεχής ροή ύδατος, δεν λειτουργούν χώροι άθλησης, ενώ διαπιστώθηκαν δυσκολίες στην επικοινωνία των κρατουμένων με το συγγενικό τους περιβάλλον. Εντοπίστηκε επίσης πρόβλημα και κατά τη μεταφορά των κρατουμένων, οι οποίοι δένονται πεισθάγκωνα και υπάρχει κίνδυνος να τραυματιστούν.

Το πόρισμα καταγράφει ως θετικό μέτρο τη χορήγηση αδειών, οι οποίες δίδονται υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Τα πρώτα 4 χρόνια λειτουργίας της φυλακής είχαν χορηγηθεί 119 άδειες επί 246 αιτήσεων (ποσοστό 48,4%), με τους αλλοδαπούς να έχουν περισσότερα προβλήματα (ποσοστό χορήγησης 35,8% επί των αιτήσεων).

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=58164844