«Τέσσερις έφηβοι ζούμε σ’ ένα κελί 22 ώρες κάθε μέρα»

H KAΘHMEPINH
8/5/08
Της Ελενας Καρανατση

«Δεν έχουμε αέρα. Πνιγόμαστε». Είναι η φωνή τεσσάρων ανηλίκων από το μικρό κελί του ψυχιατρείου στις φυλακές Κορυδαλλού. Τους είδε ο ψυχίατρος και τους έδωσε ψυχοφάρμακα για να κοιμούνται, να μη νιώθουν τρόμο, μοναξιά, δυστυχία. «Οι τέσσερις ανήλικοι κρατούμενοι ζουν 22 ώρες το 24ωρο στο ίδιο κελί. Τις άλλες δύο ώρες στο διάδρομο, χωρίς προαυλισμό. Πριν από μερικές ημέρες, ο μικρότερος της παρέας έκανε απόπειρα αυτοκτονίας, αφού επί ώρες προσπαθούσε μάταια να του ανοίξουν την πόρτα», καταγγέλλει η Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα Κρατουμένων, η οποία ζητά την κατάργηση των φυλακών ανηλίκων και τη δημιουργία εναλλακτικών θεσμών ένταξης εφήβων στο κοινωνικό σύνολο.

Αυτοκτονίες

Πριν από ένα χρόνο, ο 15χρονος Πολωνός Ματιέα κρεμάστηκε στον ίδιο χώρο. Δεν είναι η μόνη αυτοκτονία ανήλικου κρατούμενου που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα, ούτε και η μοναδική για την οποία δεν αποδόθηκε ποτέ καμία ευθύνη.

Ο 23χρονος Νασίμ Μοχάμεντ από το Αφγανιστάν «κουβαλά» ακόμα την εικόνα ενός 18χρονου Κούρδου συγκρατούμενού του στις φυλακές Αυλώνα που έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο Νασίμ έμεινε έγκλειστος για 15 μήνες επειδή δεν είχε χαρτιά. «Η προσφυγιά ήταν η τελευταία μου επιλογή. Κατάφερα κι έφτασα στην Ελλάδα ύστερα από τρεις απόπειρες εξόδου από το Αφγανιστάν, για να καταλήξω σε μία φυλακή, να μου λέει ειρωνικά ένας γραμματέας “Μην παραπονιέσαι, στη χώρα σου δεν είχες τίποτα. Εδώ τουλάχιστον έχεις κάπου να μείνεις και να φας”», λέει στην «Κ» ο Νασίμ. Σήμερα, οι ανήλικοι κρατούμενοι στη χώρα μας ανέρχονται σε 438 εκατ., των οποίων η πλειονότητα (247 άτομα) είναι υπόδικοι και οι υπόλοιποι (191) κατάδικοι.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο νομικός Βασίλης Καρύδης, σε ειδική εκδήλωση της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα Κρατουμένων, μόνο στο ανοιχτό κατάστημα κράτησης της Κασσαβέτειας στον Βόλο, το 50% είναι αλλοδαποί, ενώ τα αδικήματα για τα οποία κρατούνται οι ανήλικοι είναι κατά 60% κλοπές, 30% παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών και ελάχιστες περιπτώσεις για ληστείες ή ανθρωποκτονίες. Οπως αναφέρει ο εγκληματολόγος Γ. Νικολόπουλος, από τις 3.012 υποθέσεις παραβατικότητας ανηλίκων που καταγράφηκαν κατά το δικαστικό έτος 2006-2007, μόλις οι επτά κατέληξαν σε κάθειρξη και οι οκτώ σε ποινή φυλάκισης. «Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο εγκλεισμός επιβάλλεται σε περιορισμένο βαθμό, ενώ ο ανήλικος παραβάτης είναι συχνά ένα καλά καμουφλαρισμένο θύμα».

Μάλιστα στο κατάστημα κράτησης του Αυλώνα διαπιστώθηκε -όπως ανέφερε ο κ. Καρύδης- ότι ουδείς από τους γονείς των ανήλικων κρατουμένων είχε τελειώσει το γυμνάσιο. Τα παιδιά στο σύνολό τους είχαν εγκαταλείψει το σχολείο και αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα κοινωνικής προσαρμογής. Από την πλευρά του Συνηγόρου του Παιδιού, η κ. Μ. Πούλου επεσήμανε τις χαμηλής ποιότητας υγειονομικές παροχές στο αναμορφωτήριο του Βόλου.

Εναλλακτικό μοντέλο

Ενα εναλλακτικό μοντέλο διαπαιδαγώγησης και σωφρονισμού ανήλικων δραστών παρουσίασε η κοινωνική λειτουργός Μ. Κοκκινάκη. Πρόκειται για τα Κέντρα Ημιελεύθερης Διαβίωσης, τα οποία λειτουργούν σε εργατικές συνοικίες της Γαλλίας και φιλοξενούν εφήβους στους οποίους το δικαστήριο επέβαλε αυτή τη μορφή «σωφρονισμού».

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_08/05/2008_269069