ΑΡΧΕΙΟ

 

Κυριακή, 8 Απρίλιος 2007

Τριτοκοσμική η κατάσταση στην ελληνική Δικαιοσύνη!

 

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ


Δύο και περισσότερα χρόνια μετά την έναρξη της γιγαντιαίας επιχείρησης «καθαρά χέρια» στη Δικαιοσύνη, η καθημερινή εικόνα των δικαστηρίων παραμένει δυστυχώς τραγική.

Τεράστιες καθυστερήσεις στην έκδοση αποφάσεων, μεγάλη διάρκεια προφυλακίσεων (η μεγαλύτερη στην Ε.Ε.), έλλειψη υλικοτεχνικών υποδομών, υποχρηματοδότηση και ανυπαρξία πολιτικών υπέρ των ασθενέστερων οικονομικά πολιτών, αποτελούν εδώ και χρόνια τα μόνιμα χαρακτηριστικά δυσλειτουργίας του δικαστικού μας συστήματος.

Η άθλια κατάσταση επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη έρευνα-ακτινογραφία του Συμβουλίου της Ευρώπης, που παρουσιάζει σήμερα η «Κ.Ε.» και κατατάσσει τη χώρα μας στις τελευταίες θέσεις από πλευράς αποτελεσματικότητας της Δικαιοσύνης.

Λίγα τα κονδύλια

*Η Ελλάδα, παρά τα μεγάλα λόγια του αρμόδιου υπουργού Αν. Παπαληγούρα, διαθέτει ελάχιστο ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού (από τα μικρότερα της Ευρώπης) για τις ανάγκες των δικαστηρίων και την παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας στους «μη έχοντες». Συντηρεί έτσι μια τριτοκοσμική κατάσταση στο χώρο της Δικαιοσύνης, φέρνοντας τον πολίτη αντιμέτωπο με ένα άκρως αναχρονιστικό και γραφειοκρατικό σύστημα απονομής δικαίου.

*Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από λίγους μήνες ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γ. Σανιδάς, μπροστά στο ασφυκτικό αδιέξοδο που δημιουργεί η συσσώρευση αδίκαστων υποθέσεων, πρότεινε (μάλλον για να σφυγμομετρήσει τις αντιδράσεις) παράταση του καθημερινού ωραρίου των δικαστηρίων κατά 4 ώρες!

Μεγάλες καθυστερήσεις

*Δικαστές, εισαγγελείς και δικηγόροι, με προεξάρχοντα τον πρόεδρο του ΔΣΑ Δημ. Παξινό, απέρριψαν αυτή την εκδοχή, δείχνοντας ως λύση του προβλήματος άλλες πρακτικές, όπως η γενναία αποποινικοποίηση μικροαδικημάτων και η βελτίωση των υποδομών στα δικαστήρια.

*Το ίδιο απογοητευτική, όσον αφορά τις καθυστερήσεις στην εκδίκαση αστικών υποθέσεων, περιγράφεται η κατάσταση και από 41 Αθηναίους δικηγόρους με επικεφαλής τον σύμβουλο του ΔΣΑ Νικ. Κανελλόπουλο.

*Όπως τονίζεται στην επιστολή, κινδυνεύει να καταρρεύσει το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, αφού το 2005 κατατέθηκαν στην πολιτική διαδικασία του Πρωτοδικείου Αθηνών 215.970 δικογραφίες και εκδόθηκαν 68.928 αποφάσεις, ενώ το 2006 κατατέθηκαν 229.972 και εκδόθηκαν 66.256 αποφάσεις!

*Όμως, το υπουργείο Δικαιοσύνης έδωσε (άγνωστο γιατί) στο Συμβούλιο της Ευρώπης ελλιπή και λανθασμένα στατιστικά στοιχεία για το δικαστικό μας σύστημα, με αποτέλεσμα να επιτείνεται η εντύπωση του «μπάχαλου» στο χώρο της Δικαιοσύνης.

*Έτσι, δηλώθηκαν αναληθώς ότι οι αστικές και διοικητικές υποθέσεις που απασχόλησαν το 2004 ανήλθαν μόλις σε 185.651, δηλαδή 1.525 ανά 100.000 κατοίκους, αναλογία από τις μικρότερες σε όλη την Ευρώπη!

*Ψαλιδισμένα εμφανίσθηκαν και τα αντίστοιχα στοιχεία για τις ποινικές υποθέσεις: φέρεται ότι έφτασαν στο γραφείο του εισαγγελέα πλημμελειοδικών, μέσα στο 2004, μόνο 148.556 υποθέσεις, όταν κάθε χρόνο κατατίθενται στην εισαγγελία της Αθήνας πάνω από 200.000 μηνύσεις!

*Ότι πρόκειται περί... λάθους, που εκθέτει διεθνώς την Ελλάδα, αποδεικνύεται και από το ότι οι κάτοικοι όλων των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών εμφανίζονται να είναι κατά πολύ περισσότερο φιλόδικοι από τους Έλληνες.

Λάθος στοιχεία

Στην Αγγλία τον ίδιο χρόνο είχαμε 2.960 ποινικές υποθέσεις ανά 100.000 κατοίκους και στη Γερμανία 6.047!

*Αλλά και ο συνολικός αριθμός των δικαστών εμφανίσθηκε κατά 25% μικρότερος, καθώς δεν συμπεριλήφθηκαν και οι περίπου 700 διοικητικοί δικαστές, με αποτέλεσμα να προσδιορίζεται ψευδώς σε 2.720 αντί του σωστού 3.500!

*Απογοητευτικά είναι και τα οικονομικά στοιχεία. Η Ελλάδα διέθεσε το 2004 σε όλα τα δικαστήρια συνολικά 309. 975.813 ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με 28 ευρώ ανά κάτοικο. Πρόκειται για έναν από τους ισχνότερους προϋπολογισμούς ανάμεσα στα 25 κράτη-μέλη της Ε.Ε., τα περισσότερα των οποίων ξοδεύουν διπλάσια χρήματα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ουγγαρία ξόδεψε για τη Δικαιοσύνη 38 ευρώ ανά κάτοικο, η Σλοβενία 64 ευρώ, η Γαλλία 47 ευρώ, η Πορτογαλία 50 ευρώ, η Αυστρία 62 ευρώ, η Ιταλία και η Ολλανδία 67 ευρώ.

*Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα στην παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας. Ο θεσμός αυτός θεωρείται κοινωνικά σημαντικός στην Ε.Ε. και ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη.

Ειδοποίηση εκ των υστέρων

Όμως, στην Ελλάδα με βάση τα χρήματα που ξοδεύουμε ο θεσμός είναι ακόμη στην πράξη ανύπαρκτος!

*Κατά μέσον όρο το 2004 ξοδέψαμε 0,065 ευρώ ανά κάτοικο, όταν τα αντίστοιχα χρήματα σε άλλες χώρες φτάνουν τα 3 ευρώ στο Βέλγιο, τα 4,6 ευρώ στη Γαλλία, τα 10 ευρώ στη Φιλανδία και ξεπερνούν τα 57 ευρώ στην Αγγλία!

Αν σε όλα αυτά προσθέσουμε και το γεγονός ότι συχνά οι δικηγόροι που ορίζονται σε υποθέσεις παραιτούνται επικαλούμενοι προσωπικούς λόγους, έχουμε συμπληρώσει την εικόνα της ολοκληρωτικής απαξίωσης του θεσμού.

*Εκτός από την έκδοση αποφάσεων μεγάλες καθυστερήσεις παρατηρούνται και στην κοινοποίηση των δικαστικών πράξεων. Η διαπίστωση ότι για μία απλή δικαστική ειδοποίηση κατοίκου στην ίδια πόλη που έχει έδρα το δικαστήριο ξεπερνά τον ένα μήνα, μας κατατάσσουν στη χειρότερη θέση των ευρωπαϊκών κρατών μαζί με τις Τσεχία και Ουγγαρία. Οι περισσότερες χώρες ειδοποιούν τους πολίτες τους σε διάστημα 1-10 ημερών!

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=08.04.2007


ΕΥΚΟΛΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΚΙΣΕΙΣ

Σαφή απόδειξη της αναποτελεσματικής λειτουργίας της ελληνικής Δικαιοσύνης αποτελεί και ο παρατεταμένος χρόνος της προσωρινής κράτησης στην οποία υποβάλλονται οι κατηγορούμενοι στην Ελλάδα.

Αν και τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν περιέχονται στην έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά σε έγγραφο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελούν εν τούτοις ένα σημαντικό παράγοντα αξιολόγησης για το εγχώριο δικαστικό σύστημα.

*Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, ο μέσος όρος προσωρινής κράτησης που επιβάλλεται σε κατηγορούμενους για κακουργήματα στην Ελλάδα είναι ο ένας χρόνος και είναι ο μεγαλύτερος σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. Ο αντίστοιχος χρόνος στις χώρες της Ε.Ε. είναι 5,5 μήνες (167 ημέρες), ενώ περίπου το 38% των προφυλακισμένων δεν καταδικάζονται σε καμία ποινή!

*Φυσικό επακόλουθο της παρατεταμένης αυτής προφυλάκισης είναι η αύξηση του αριθμού των κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές, που αγγίζουν ήδη τους 10.500.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι υπουργός Δικαιοσύνης και η ηγεσία του Αρείου Πάγου απηύθυναν έκκληση πριν από περίπου ένα χρόνο στους δικαστές να μην προφυλακίζουν κατηγορούμενους πολίτες για «ψύλλου πήδημα». Χωρίς όμως πρακτικό αποτέλεσμα, όπως αποδεικνύουν οι αριθμοί.

*Ήδη οι υπόδικοι στις φυλακές ξεπέρασαν το 1/3 των κρατουμένων και αν συνεχισθούν οι σημερινοί ρυθμοί δεν υπάρχει ελπίδα να μειωθούν στο προσεχές μέλλον.

*Ένας από τους βασικούς λόγους για την αυξημένη χρονική περίοδο της προφυλάκισης είναι και η καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων. Οι περισσότερες ποινικές δικογραφίες που απασχολούν την ανάκριση εισάγονται στο δικαστήριο ύστερα από ένα ή συχνά και ενάμιση χρόνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι περισσότεροι κατηγορούμενοι των υποθέσεων αυτών να συνεχίζουν να κρατούνται μέχρι τη δίκη τους!

ΧΡΗ. ΖΕ.

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=08.04.2007,id=50948004


ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΦΤΩΧΟΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Στην τελευταία θέση στην Ε.Ε. από πλευράς χρηματοδότησης της Δικαιοσύνης κατατάσσεται η Ελλάδα.


Μετά το «σοκ» που προκάλεσαν οι αποφάσεις του μισθοδικείου, που διπλασίασαν τις αποδοχές των δικαστών και τους επιδίκασαν αναδρομικά, αποκτά ενδιαφέρον η σύγκριση των μισθών των ελλήνων δικαστικών λειτουργών με τους ευρωπαίους συναδέλφους τους.

*Από την αντιπαραβολή των δεδομένων, προκύπτει ότι οι έλληνες δικαστές μπορεί να αμείβονται «πλουσιοπάροχα» σε σχέση με άλλες κατηγορίες εργαζομένων, ήταν όμως «πληβείοι» σε σχέση με τους προνομιακούς μισθούς των συναδέλφων τους στην υπόλοιπη Ευρώπη.

*Στα στοιχεία του ελληνικού υπουργείου Δικαιοσύνης δεν υπήρχαν στοιχεία για τις ακαθάριστες ετήσιες αποδοχές του πρωτοδιοριζόμενου δικαστή.

Σύμφωνα με πληροφορίες από δικαστικές πηγές, οι ετήσιες αποδοχές του πρωτοδιοριζόμενου παρέδρου πρωτοδικών ανέρχονται σήμερα περίπου σε 30.000 ευρώ. Ο αντίστοιχος μισθός για έναν βέλγο πρωτοδιοριζόμενο δικαστή είναι 51.187 ευρώ, έναν Δανό 83.000 ευρώ, έναν Γάλλο 49.000 ευρώ και έναν Ισπανό 46.412 ευρώ.

*Από την άλλη, ο μέσος ετήσιος μισθός των ανώτατων δικαστών στην Ελλάδα ανέρχεται σε 56.400 ευρώ, όταν στη Πορτογαλία είναι 77.583 ευρώ, στην Ισπανία 108.000 και στην Αγγλία 265.390 ευρώ.

*Το θέμα της αναπροσαρμογής των αποδοχών των δικαστών βρίσκεται και πάλι επί τάπητος. Το υπουργείο Οικονομικών μελετά λύσεις για σταδιακές αυξήσεις στους μισθούς, με αντάλλαγμα την παραίτηση των δικαστών από τις απαιτήσεις τους για καταβολή αναδρομικών (που υπολογίζονται σε περίπου 2 δισ. ευρώ).

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=08.04.2007,id=65129764


ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ

Και όμως, στην Ελλάδα ευδοκιμούν οι δικαστές και οι δικηγόροι. Η αναλογία δικαστών ανά 100.000 κατοίκους, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι μεγαλύτερη από το μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών. Η χώρα έχει, μετά την Κύπρο, τους περισσότερους δικηγόρους απ' όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

*Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα απασχολούνται 2.200 δικαστές πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων, αριθμός που αντιστοιχεί σε 19,9 δικαστές ανά 100.000 κατοίκους. Ενδεικτικά σε άλλες χώρες η αντίστοιχη αναλογία είναι 2,5 στην Αγγλία, 9,8 στην Ισπανία, 10,4 στην Ιταλία, 12,3 στην Ολλανδία, 16,7 στην Πορτογαλία και 24,7 στη Γερμανία.

*Οι δικηγόροι υπολογίζονται συνολικά σε 34.000, αριθμός που αναλογεί σε 307,5 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους. Μας ξεπερνούν μόνο το Λιχτενστάιν (326) και η Κύπρος, με 319 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους. Ακολουθούν η Ιταλία και η Ισπανία με αναλογία 259 δικηγόρων, η Πορτογαλία με 212 δικηγόρους, η Αγγλία με 200 δικηγόρους, η Γερμανία με 153 δικηγόρους και η Γαλλία με μόλις 70 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους.

*Το αξιοπερίεργο είναι ότι παρά την πληθώρα δικαστών και δικηγόρων, οι χρόνοι εκδίκασης των υποθέσεων και έκδοσης των αποφάσεων εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά μεγάλοι. Ο μεγάλος αριθμός των υποθέσεων που απασχολούν κάθε χρόνο τα δικαστήρια, σε συνδυασμό με τη χαμηλή χρηματοδότηση της Δικαιοσύνης και τις ελλιπείς υλικοτεχνικές υποδομές, ίσως εξηγεί τελικά το χαμηλό βαθμό αποτελεσματικότητας της ελληνικής Δικαιοσύνης.

ΧΡΗ. ΖΕ.

http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,dt=08.04.2007,id=72897188